Prestholt Geitost

Prestholt Geitost blei starta i 1989, da familien Stenberg kom flyttande til bygda og overtok garden Rudningen med stølane Prestholt og Leirgrøv. Med seg på flyttelasset hadde dei ein ostetradisjon frå Osterøy på Vestlandet, som dei brukte som utgangspunkt for å lage den originale brunosten sin. Den lagar dei framleis, men i 2016 starta sonen Tim opp Hol Ysteri i den gamle Joker-butikken i Hol. Her ystar han elleve forskjellige ostar, seks av dei ber Prestholt-logoen. I tillegg ystar Tim for Gurostølen og Hamarsbøen. Hol Ysteri har også lokalmatbutikk.

Prestholt Geitost

Prestholt Geitost er flaggskipet til Prestholt og basen for heile drifta. Dette er ein tradisjonell heilfeit, brun geitosttype som stammar frå Osterøy på Vestlandet, der mor til Tim lærte ystefaget. Prestholt Geitost blir laga på rykande fersk geitemjølk, under ein halv time gamal, og han blir laga av både stølsmjølk og vintermjølk. Dette er også ein prislønt ost, som har fått to gull- og ein sølvmedalje i NM i gardsost.

Leirgrøv naturell

Leirgrøv naturell liknar mykje på Leirgrøv stølsmjølk, men er laga på mjølk utanom stølssesongen. Osten blir selt etter seks månader til to år etter produksjon. I utgangspunktet er han kvit og mild, men etter ei tids lagring kan han få eit rosa skjær og bli meir mineralsk i smaken. Leirgrøv naturell er hovudosten til Prestholt Geitost, og vann ein gjev gullmedalje i VM i ost i 2018.

1242

Leirgrøv er ein kvit geitost som er laga med utgangspunkt i laktosetynna produksjon. Leirgrøvostane har fått namn etter stølen Leirgrøv. Stølsmjølktypen blir altså berre laga om sumaren. Geitemjølka tek mykje smak av foret til geita, og geita liker mat med smak i. Derfor er stølsmjølkosten kraftigare på smak og ber preg av geita sin favorittmat – urter, vier og fjellblomar. Kumjølk frå støl blir gjerne gulfarga av karoten, men geitemjølka inneheld ikkje karoten, og blir lys grøn av alle godsakene på fjellbeitet. Derfor kan Leirgrøv stølsmjølk vere lys grøn på farge. 1242 er lagra i minimum 12 måneder.

Leirgrøv
Bukkehornkløver

Leirgrøv naturell er utgangspunktet for ein variant smakssett med bukkehornkløver. Bukkehornskløver er ein bønneslektning med fin søtleg smak. Også i Leirgrøv bukkehornkløver kan det vere stølsmjølk, men han er hovudsakleg laga på vintermjølk.

 

Kva med å servere heile kvartetten med Leirgrøv til kveldsmåltid i festlege lag?

Leirgrøv Karve

Leirgrøv karve er ein nær slektning av dei andre Leirgrøv-ostane: Her er originalen, prislønte Leirgrøv naturell, smakssett med karve. Leirgrøv karve er lagd på vintermjølk, men han kan òg innehalde noko stølsmjølk.

Prosten

Prosten er ein modna kremost av geitemjølk, det nordmenn liker å kalle chevre. Denne blir laga heile året, både på stølsmjølk og vintermjølk. Prosten hadde namnet Presten tidligare, etter den tidlegare (gamle) presten i Ostebygda, som no har blitt Prost. Han er glad i å lage mat og svært entusiastisk til ost, og han forkynner gjerne den glade bodskapen om lokale ysteri og lokalprodusert ost.

Kva med å varme heile osten i oven på 200 grader i 4 minutter? Serveres med søtt følgje.

Fersk Kremost

Fersk kremost har det same utgangspunktet som Presten, men denne har ikkje kvitmugg på utsida. Han liknar andre naturelle kremostar av geitemjølk, og blir laga på både vintermjølk og stølsmjølk. I sumarsesongen får han eit klistremerke der det står «laga på stølsmjølk».

Kva trur du om å ha fersk kremost i salaten din, med presset lime på toppen?